maandag 25 april 2011

De Paashaas was in de moestuin, écht!

bijdrage van Marloes en Saskia

paasei bij de vijfer

...op het appelboompje

...en op de paal.
Vanmiddag hebben we weer lekker getuinierd. Opeens kwamen we paaseitjes tegen! Het leek wel of de paashaas was langs geweest. We hebben met Timo en Emil gezocht. Ze lagen op de raarste plekken. Er lag
eentje op de compostbak, tussen de spinazie,onder een aardbeienplantje, op een emmer, naast de vijver, en er lag er zelfs eentje in een boom! Sommige waren al helemaal gesmolten. We hebben er in totaal 31 gevonden, die hebben we met elkaar opgegeten.

zondag 17 april 2011

Snoei en vogelvraat

bijdrage van Britt

In onze tuin begint er zaaigoed op te komen, heel bevredigend, dat groene waasje op de zwarte aarde! Geïnspireerd door het eerste rijtje meiknolletjes (blijkt een ‘vergeten groente’ te zijn en dus erg hip) heb ik een tweede rij ingezaaid. De spinazie die Marc heeft gezaaid komt ook op. Nooit geweten dat babyspinazie er zo uitziet: ik had kunnen zweren dat het gras was. In mijn vensterbank komen komkommers, augurken en vijf soorten tomaten op, en ik hoor van anderen dat ook zij zwangere vensterbanken hebben.

Tuinman Gert Snoei van de IVN kwam zaterdag langs op de tuin om te kijken en vragen te beantwoorden. Hij drukte ons nogmaals op het hart het meeste pas na half mei te planten en ook hij zei dat de IJsheiligen niet zo heilig zijn: daarna kan het toch nog (te) koud zijn. Tot nu toe hebben we niets geplant dat nog niet had gekund: zaken als radijs, tuinbonen en peulen verdragen kou goed.

Ook waarschuwde hij voor te veel gieten (behalve als je net hebt geplant), pas na twee weken droog weer. Ook waar je gezaaid hebt hoef je niet zoveel te gieten. Maak de aarde waar je gaat zaaien goed nat, bedek hem daarna met droge aarde en druk het een beetje aan. Zo blijft het vocht bewaard in de grond en kan het zaad goed kiemen.

Inmiddels hebben de vogels onze jonge planten ontdekt: koolrabi (dacht ik) is aangevreten. Vogelvraat herken je omdat het blad van bovenaf is afgevreten. Slakken klimmen aan de stengel omhoog en beginnen onderaan. De slakken zijn nog niet op het idee gekomen, maar dat is natuurlijk een kwestie van tijd. Gert zei dat als de vogels de voederplaats eenmaal ontdekt hebben, ze weer terug komen en dan met nog meer vogels. Het is dus tijd voor het spannen van vliesdoek. Ze zijn heel speciaal dol op peultjes, dus Hille en Emil: wees gewaarschuwd!
Hij zei dat de Kwestie Zevenblad een Kwestie van Geduld is. Het worteldoek is een goed idee, en dat zal een hele poos werken. Het werkt ook goed om het hellinkje met aardappelen of pompoen te beplanten, dat werkt goed tegen onkruid. Plant ze iets dichter bij elkaar dan je anders zou doen en zorg dat de bladeren goed uitgespreid zijn om de bodem te bedekken: zo krijgt het zevenblad geen kans. De opbrengst bestaat dan uit wat kleinere aardappelen, maar het is voor een goed doel. Verder is toch zoveel mogelijk met wortel en tak weghalen het meest effectief, maar alleen op plaatsen waar het kan: afknippen werkt op de lange duur ook. Wie heeft er al pesto van zevenblad gegeten?
Helen en Lodewqijk bouwen een koude bak
En voor wie de appel- en perenbomen niet uit elkaar kan houden: een perenboom heeft gladde, puntige bladeren, een appelboom wat rondere bladeren, die een beetje harig zijn. Over bladeren gesproken: kruisbloemigen zijn meestal te herkennen aan een hartvormig blad als het opkomt.

Pas nadat Gert weg was zag ik dat het heermoes (paardenstaarten) ook al opkomt (die groene pluimen waar heel Diemen vol mee staat). Het kruidenvrouwtje op internet ziet allerhande geneeskrachtig toepassingen, maar anderen zien toch vooral nauwelijks te bestrijden onkruid. Het schijnt diep onder de grond een enorm vertakt wortelstelsel te hebben. Iemand noemde op een site het principe: ‘trekken is stekken’, wat voor zevenblad ook opgaat. Elk afgebroken stukje vormt weer een nieuw plant. Toch trek ik het al jaren in mijn tuin uit, veel werk, en het komt elk jaar terug, maar het wordt zeker niet erger, eerder minder. Dus binnenkort niet alleen zevenblad-corvee, maar ook heermoes-corvee?
Tenslotte: het radioprogramma Vroege Vogels had afgelopen zondag een special over de insectentuin. Ze maakten onderscheid tussen ‘de tuin als kroeg’, waar vlinders komen eten en weer weggaan, en een tuin met waardplanten, waar vlinders wonen. Enne… rupsen dus ook. Leuk om ons een verder in te verdiepen? Op de site staan ook tips voor composthopen en voor het maken van een insectenhotel. En als je aan 7 van 10 voorwaarden voldoet kun je het bordje ‘tuinreservaat’ aanvragen. Volgens mij zijn we daarvoor prima op weg!

maandag 4 april 2011

Zevenblad: If you can't beat them, eat them!

Gistermiddag hadden we een klapstoelvergadering in de moestuin. In de open lucht vergaderen. Een belangrijk agendapunt vormde de Kwestie Zevenblad: wat doen we met deze plant, die snel oprukt, woekert en vrijwel alles voorbij groeit? We hebben besloten de aanpak met (biologisch) gif vooralsnog te laten en aan de slag te gaan met worteldoek, schoffelen en verwijderen.



Thuis sloeg ik het boek 'Lekker landschap' van mijn studievriend Michiel Bussink er nog eens op na; leuk boek over allerlei etenswaardigheden die in de natuur groeien. Wat schrijft hij over zevenblad? If you can't beat them, eat them!

Ik citeer: "Alles wat je met spinazie doet, kun je ook met zevenblad doen. De Romeinen deden het, in de Middeleeuwen werd het er speciaal voor gekweekt en in Scandinavië, Rusland en Letland is het nog steeds een doodnormaal ingrediënt in de keuken. Gekookt, in soep, stoofschotels, met bladerdeeg, gedroogd (ter vervanging van peterselie) of in zevenbladpesto.
Rauw in salade is het ook heerlijk. Wel jong dan, als een van de eerste voorjaarsgroente, propvol vitamine C. Salade van alleen zevenblad kan té uitgesproken zijn en het beste is dus deze wilde groente te gebruiken met wat andere, al dan niet wilde slasoorten."

Mmm, dit geeft weer een andere kijk op de zaak. Ik ga het eens proberen :)

Britt onderzoekt tomaat

bijdrage van Britt
Ik ben een diepgaande studie aan het maken van tomaten en dreig daar depressief van te worden. Er kan met tomaten enorm veel mis gaan, lees ik. Vooral de waterhuishouding luistert nauw: niet te veel (gaan tomaten niet goed van wortelen), niet te weinig, niet te onregelmatig en niet te warm en niet te koud… Er schijnt eigenlijk geen nattigheid op de bladeren te mogen komen. Tja. We gaan het gewoon allemaal zien.
Voorlopig staan ze in mijn raamkozijn om te ontkiemen. Ze mogen pas na de IJsheiligen naar buiten. Van internet: 'IJsheiligen is één van de oudste en wellicht het bekendste begrip uit de volksweerkunde. De eerste berichten over deze "strenge heren" dateren van rond het jaar 1000. De IJsheiligen zijn St. Mamertus, St. Pankratius, St. Servatius en St. Bonifatius. Zij vieren hun naamdagen op achtereenvolgens 11, 12, 13 en 14 mei'. Daarna is er naar men zegt geen nachtvorst meer te verwachten, maar pas op: vorig jaar was dat wel het geval! Het is dus zaak om meer op het weer dan op de datum te letten.